เผยภาพ “ดาวเนปจูนพร้อมวงแหวน” คมชัดที่สุดในรอบ 3 ปี จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เว็บบ์

271

เผยภาพ “ดาวเนปจูนพร้อมวงแหวน” คมชัดที่สุดในรอบ 3 ปี จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เว็บบ์

นี่คือภาพถ่ายดาวเนปจูนจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เว็บบ์ แสดงให้เห็นวงแหวนล้อมรอบดาวอย่างชัดเจน พร้อมกับดวงจันทร์บริวารอีก 7 ดวง นับว่าเป็นภาพถ่ายวงแหวนของดาวเนปจูนที่ชัดที่สุดในรอบ 30 ปีเลยทีเดียว

cdfa786d554b893c75c9af4499b540f0.jpgเรารู้ว่าดาวเคราะห์แก๊สในระบบสุริยะของเรามีวงแหวนล้อมรอบ แต่นอกจากดาวเสาร์แล้วก็อาจไม่ค่อยได้เห็นวงแหวนของดาวดวงใดเป็นที่ประจักษ์มากนัก รวมถึงดาวเนปจูนที่เป็นดาวเคราะห์ลำดับสุดท้ายในระบบสุริยะ อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 30 เท่าของระยะห่างจากโลกถึงดวงอาทิตย์ ไกลขนาดที่ว่าที่ระยะห่างนี้ดวงอาทิตย์จะเห็นเป็นเพียงจุดสว่างเท่านั้น อย่างไรก็ตาม เราเคยเห็นวงแหวนของดาวเนปจูนครั้งหนึ่งเมื่อครั้งที่ยานวอยเอจเจอร์ 2 บินเฉียดและถ่ายภาพดาวเนปจูนในระยะใกล้กลับมาให้เราชมกันเมื่อปี ค.ศ. 1989 ซึ่งก็เมื่อ 30 ปีผ่านมาแล้ว

บรรยากาศของดาวเนปจูนมีแก๊สมีเทนเป็นองค์ประกอบเจือปน ซึ่งจะดูดกลืนแสงสีแดงและแสงอินฟราเรดได้ดี ทำให้ดาวมีลักษณะปรากฏเป็นสีฟ้า-สีน้ำเงิน สำหรับภาพประวัติศาสตร์ล่าสุดนี้บันทึกด้วยกล้อง NIRCam ของเจมส์ เว็บบ์ เก็บข้อมูลในช่วงคลื่นอินฟราเรดใกล้ 0.6 – 5 ไมครอน ซึ่งเป็นช่วงคลื่นที่ตามนุษย์ไม่สามารถมองเห็นได้ ภาพที่ได้จึงไม่ได้ปรากฏเป็นสีฟ้าหรือสีนำ้เงินเหมือนที่ได้จากกล้องโทรทรรศน์แห่งอื่น

e0d17c1761977b332ee35c1452809a11.jpg
จากภาพแสดงให้เห็นแนวเส้นสว่างบนดาวเนปจูน เป็นแถบเมฆที่บรรยากาศชั้นสูงของดาว และเป็นครั้งแรกที่ค้นพบว่าบริเวณขั้วใต้ของดาวมีแถบเมฆต่อเนื่องปกคลุมเป็นแนวยาว นักวิทยาศาสตร์ยังตั้งข้อสังเกตอีกว่า บริเวณใกล้ ๆ กับขั้วเหนือของดาวมีความสว่างมากกว่าบริเวณอื่น ทั้งนี้ยังไม่สามารถระบุได้ว่าเกิดจากกระบวนการใด

นอกจากนี้ ในภาพนี้ยังมีดวงจันทร์บริวารของดาวเนปจูนอยู่อีก 7 ดวงด้วย (จากทั้งหมด 14 ดวง) โดยมีดวงจันทร์ไทรทันอยู่บริเวณมุมซ้ายบนของภาพ นี่คือดาวบริวารที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของดาวเนปจูน พื้นผิวสะท้อนแสงและรังสีอินฟราเรดที่ได้รับจากดวงอาทิตย์ได้ดีมาก จึงปรากฏให้เห็นได้อย่างชัดเจนในภาพนี้ ขณะที่ดวงจันทร์ขนาดเล็กอีก 6 ดวงจะเป็นจุดสว่างเล็ก ๆ ที่อยู่ใกล้กับวงแหวนดาวเนปจูน

เรียบเรียง : ธนกร อังค์วัฒนะ – เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.