เมื่อวันที่ 19 ก.ย. 65 นพ.จิรรุจน์ ชมเชย กุมารแพทย์เชี่ยวชาญโรคระบบหายใจ กลุ่มงานกุมารเวชกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา เปิดเผยข้อมูลผ่านเฟซบุ๊ก ระบุว่า ติดเชื้อ RSV ร่วมกับ IPD มาตามคาด ช่วงนี้ RSV ยังคงระบาดหนัก รพ.รัฐ-เอกชน หลายแห่งเตียงเต็ม ICU เด็ก ก็มากันรัวๆ
พบเด็กอายุ 1 เดือน ติด RSV จากพี่คนโต หายใจล้มเหลว เอ็กซ์เรย์ปอด ผิดปกติชัดเจน ผลตรวจเพาะเชื้อจากเสมหะพบเชื้อ Streptococcous pneumoniae หรือ IPD ร่วมด้วย อายุน้อยอยู่แล้ว ยังติดเชื้อซ้ำซ้อน จนตอนนี้ยังใช้เครื่องช่วยหายใจอยู่ใน ICU ทีท่าดีขึ้นหลังได้ยาปฏิชีวนะที่ตรงกับเชื้อ
สำหรับแพทย์ การติดเชื้อซ้ำแบบนี้ ควรนึกถึง หากเด็กมีอาการรุนแรง โดยเฉพาะ อายุน้อยมากๆ เช่นต่ำกว่า 1 ปีลงมา CXR มีลักษณะผิดปกติมากกว่า viral picture ทั่วไป ยิ่งหาก CBC/CRP เข้าได้ อย่างรอช้าที่รักษาด้วยยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมต่อเชื้อ เพื่อไม่ใช่ลุกลามจน Septic shock และภาะวะแทรกซ้อนอื่นๆ
สำหรับประชาชนทั่วไป IPD เป็นเชื้อแบคทีเรียที่มักก่อโรคร่วม โดยเฉพาะในเด็กอายุน้อยกว่า 2 ปี ไปอยู่หรือสัมผัสเด็กป่วยที่มาจากสถานรับเลี้ยงเด็กหรือโรงเรียน และเชื้อตัวนี้ มีวัคซีนป้องกัน-ลดความรุนแรง ซึ่งใช้กันมานานเป็นสิบปีแล้ว สามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือนขึ้นไป โดยจะต้องมีการกระตุ้นอาย่างน้อย 2 เข็ม เช่น 2เดือน 4 เดือน และ 6 เดือน ดังนั้น แม้ได้ไปเพียงเข็มแรกตอน 2 เดือน ก็อาจไม่พอที่จะป้องกัน วัคซีนป้องกัน IPD เป็นวัคซีนนอก EPI-โปรแกรม ต้องหาฉีดด้วยกำลังทรัพย์ของตนเอง นี่คือปัญหาของประเทศนี้เลย
ดังนั้น 6 เดือนแรกของชีวิต ช่วยกันเลี้ยงลูกระบบปิด คือ ระวังเรื่องการสัมผัสจากคนรอบข้าง เด็กรอบกายเช่น ลูกคนโตกว่า ลูกญาติๆ ที่มักจะมาเยี่ยมหลานใหม่ที่เกิดมา
ตอนนี้ เรียกว่า “RSVกำลังพีค” เรื่องน่าจะไปจบ week ที่ 2 ของ ต.ค. นี่แหละครับ (โดยธรรมชาติ) ดังนั้น “ป้องกัน” ด้วยวิธีเดิมนี่แหละครับ สวมหน้ากาก ล้างมือ งดการไปเยี่ยมเด็กแรกเกิด ในช่วงนี้ เด็กป่วยรีบแยกอย่างให้มาสัมผัส พอช่วยให้รอดได้บ้าง ยุคนี้เชื้อโรคมันเถื่อนจริงอะไรจริง แถมสังคมก็เปลี่ยนไป
นอกจากนี้ทางด้าน นพ.จิรรุจน์ ชมเชย ได้เปิดเผยเพิ่มเติมในกรณีผู้ใหญ่อีกว่า “RSV ผู้ใหญ่ก็ติดได้ และมักไม่รู้ตัว แล้วนำเชื้อไปสู่เด็ก เคยมีเคสคุณพ่อมีโรคประจำตัวเป็นภูมิ แพ้จมูกอักเสบ ไม่มีอาการมานานแล้ว อยู่ดีๆ เกิดมีน้ำมูกใส จำนวนมาก ไอเพิ่มมากขึ้น อาการเหมือนภูมิแพ้ที่เคยเป็น เลยคิดว่าไม่เป็นไร แต่ภรรยา บังคับให้มาตรวจ เพราะดูอาการของสามี เป็นมากกว่าที่เคยเป็นในอดีต อีกทั้งต้องดูแลลูกน้อย อายุ 1 เดือน ผลตรวจก็เป็นตามภาพครับ พบเชื้อ rsv เข้มๆ ตั้งแต่ยังไม่ถึง 5 นาทีเลย ในช่วงที่มีการระบาดแบบนี้ หากมีอาการน้ำมูกไหล ไอเจ็บคอ ไม่ว่าจะอย่างไร ควรสวม หน้ากากอนามัย ใช้เจลล้างมือ บ่อยๆโดยเฉพาะ ถ้าต้องสัมผัสเด็กเล็ก หลีกเลี่ยงการเอามือ สัมผัสใบหน้า หรือแคะจมูก เพราะคุณอาจจะเป็นคนที่พาเชื้อนั้น ไปสู่เด็กเล็กๆ ซึ่งมีโอกาสจะเป็น rsv แล้วว่าการรุนแรงได้ ส่วนในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะที่เกิน 60 ปีขึ้นไป ต้องระมัดระวัง หากติดเชื้อ rsv อาจมีอาการรุนแรง จนถึงท่านเข้า ICU ได้ ไม่ต่างจากเด็กเล็กนะครับ ตัวคุณหมอเองก็เคยเห็นมาแล้ว”
