หนึ่งเดียวในไทย​! พบโครงกระดูกม้าโบราณที่มีสภาพสมบูรณ์แบบเต็มโครง ที่เมืองโบราณเวียงท่ากาน อ.สันป่าตอง

หนึ่งเดียวในไทย​! พบโครงกระดูกม้าโบราณที่มีสภาพสมบูรณ์แบบเต็มโครง ที่เมืองโบราณเวียงท่ากาน อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่

      สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ ได้เปิดเผยการดำเนินงานขุดค้นทางโบราณคดีในพื้นที่เมืองโบราณเวียงท่ากาน​ เมื่อปี​ พ.ศ.2556 ได้พบหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญ​ คือ​ โครงกระดูกม้าโบราณที่มีสภาพสมบูรณ์แบบเต็มโครง​ ซึ่งขณะนี้ยังพบเพียงหนึ่งเดียวในประเทศไทย​ สามารถกำหนดอายุได้ราว​พุทธศตวรรษที่​ 16​ หรือ​ ช่วงระยะเวลาราว 1,000​ ปีมาแล้ว การค้นพบครั้งนี้​ จึงเป็นการค้นพบครั้งสำคัญของวงการประวัติศาสตร์โบราณคดีประเทศไทย​ เนื่องจากม้าเป็นสัตว์ที่ไม่ได้มีถิ่นกำเนิดเริ่มแรกในประเทศไทย​

     ที่ผ่านมามีการศึกษาสารพันธุกรรม​ หรือ​ DNA ของม้าธรรมชาติในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย​ นำโดย​ สัตวแพทย์หญิง​ ดร.ศิรยา​ ชื่นกำไร​ ประธานมูลนิธิม้าลำปาง​ พบว่าม้าไทยมีพันธุกรรมอยู่ในกลุ่มเดียวกับม้าพื้นเมือง​ (Domestic Horse)​ ของมองโกล​ มีความสูงประมาณ​ 120-140​ เซนติเมตร​ ซึ่งสันนิษฐานว่าน่าเข้ามาในพื้นที่ประเทศ​ไทย​ โดยเป็นผลมาจาก​การขยายตัวของเส้นทางการค้าโบราณ “Tea Horse Road” เมื่อราวพุทธศตวรรษที่​ 12​ ที่ธิเขตมีความต้องการใบชาปู่เอ๋อว์จากยูนนาน​ จึงเกิดเส้นทางการค้าจากยูนนานไปธิเบต​ อินเดีย​ เวียดนาม​ และคงแพร่เข้ามายังภาคเหนือของประเทศไทยในที่สุด

     นอกจากนี้​ในพื้นเมืองแสนหวี​ ยังกล่าวว่า​ จักรพรรดิ​ว่องเต้ อนุญาตให้ขุนผางคำ​ (พ.ศ.1720-1838) มีอำนาจเก็บภาษีผ่านด่านทั้ง​ 9​ แห่งในเขตอาณาจักรไทเมาได้​ พ่อค้าชาวจีน​ พม่า​ ไต​ ต้องเสียค่าผ่านด่านทุกบ้านทุกเมือง​ และได้แต่งตั้งเศรษฐีทั้ง​ 9​ ประจำด่าน​ 9​ แห่ง​ เป็นหัวหน้าหมู่บ้านและค้าขายม้า​ ซึ่งสันนิษฐาน​ว่าบริเวณเวียงท่ากานนี้น่าจะเป็น​ 1​ ในเมืองที่ปรากฏชื่อในบันทึกนั้นด้วย​หลักฐานนี้แสดงให้เห็นว่าม้าเป็นสัตว์สำคัญที่ถูกจำกัดการค้าขายมาตั้งแต่โบราณ

     การค้นพบโครงกระดูก​ม้า​โบราณ​ที่​เวียง​ท่า​กาน​ จึงเป็นการค้นพบครั้งสำคัญ​ ที่แสดงให้เห็นว่าผู้คนในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย​ มีการนำม้ามาเลี้ยง​ ตั้งแต่ราว​ 1,000​ ปีมาแล้ว​ และม้าตัวนี้ก็ถือเป็นม้าสำคัญ​ เนื่องจากมีการจัดท่าปลงศพเช่นเดียวกับโครงกระดูกมนุษย์ ทั้งยังถูกฝังในพื้นที่สุสานเดียวกับที่ฝังศพมนุษย์อีกด้วย

     ปล.ม้าตัวนี้ทางทีมนักโบราณคดีเราตั้งชื่อเล่นๆให้ว่า​ “น้องไมค์”  ใครสนใจไปรู้จักน้องไมค์ตัวเป็นๆ​ โครงกระดูกจริงๆ​ สามารถตามไปดูได้ที่ศูนย์บริการข้อมูลเวียงท่ากาน​ บริเวณโบราณสถานกลางเวียงได้เลย

ข้อมูล : สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่